[Στάση Α Β Γ- Μακρόνησος] από την Μαρία Μπαρουτά στη Φάμπρικα (τεχνοχώρος)

Συντελεστές
Κείμενο–Σκηνοθεσία: Μαρία Μπαρούτα
Ερμηνεύουν: Απόστολος Πολύζος, Νίκος Παπαθεοδώρου, Ιάκωβος Βέρδης, Μάνια Σπαθή,Μαρία Μπαρούτα
Σκηνικά-Κοστούμια: Ελένη Θεοδωροπούλου
Φωτογραφία: S&G Face2Face Photography – Στέλιος Δανιήλ & Γεωργία Σιέττου
Στίχοι-Μουσική: Αντώνης Βαλσάμης
Βοηθός Σκηνοθέτη: Κατερίνα Στεργίου
Επιμέλεια Κίνησης: Σχολή Μπαλέτου Ηλιάκη
Γραφιστική Επιμέλεια: Ελένη Θεοδωροπούλου
Επιμέλεια Κειμένου: Μάγδα Αλεβίζου, Νίκη Θεοδωροπούλου
Σκηνοθεσία-Video Art: Σοφία Τότου- Ιάσωνας Σοφρώνης
Εισιτήρια: Γενική είσοδος 10, Ανέργων/φοιτητών 7, ΣΕΗ 5
Τεχνοχώρος Φάμπρικα. Μεγάλου Αλεξάνδρου 125 & Ευρυμέδοντος, Κεραμεικός.
Κρατήσεις: 6974140889.

Στάσεις-μαρτύρω(ν)

Λίγα λόγια για το έργο

Η σκηνοθέτης και ηθοποιός Μαρία Μπαρουτά προσεγγίζει αληθινές μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν την εξορία και τα βασανιστήρια στην Μακρόνησο. ”Η στάση του καθενός στην εξορία ξεχωριστή, μια στάση ολόκληρης ζωής. Ένα έργο επίκαιρο, ρεαλιστικό και αλληλένδετο με τη σημερινή κρίση αξιών. Αξίες διαφορετικές για τον καθένα, είναι ικανές να μας φέρουν τόσο κοντά στον θάνατο αλλά και στην επιβίωση. Μια Στάση ζωής. Μια Στάση Α Β Γ” , όπως αναφέρει και το πρόγραμμα της παράστασης.

Η Παράσταση

Ο χώρος της Φάμπρικας, χαλαρός, ατμοσφαιρικός υπό τους ήχους της τζαζ. Ο χώρος της θεατρικής Φάμπρικας υπόγειος, σκοτεινός, κλειστός και μαύρος.
Η μουσική (Αντώνης Βαλσάμης) εκκωφαντικά θορυβώδης έπαιζε πριν την έναρξη της παράστασης μέσα στον χώρο. Το ύφος της έμοιαζε σαν τα έκτακτα γεγονότα που πέφτουν απότομα μπροστά στην οθόνη της τηλεόρασης, ενω παρακολουθείς κάποιο πρόγραμμα. Τι ήθελαν να μας πουν; τι τρομακτικό συνέβη; Η μουσική ξεπερνούσε σε ήχο τον χώρο, δεν το βάσταγε, ράγιζε τα πάντα γύρω του, ήλπιζα πως όχι και τους εργάτες-ηθοποιούς.
Η πρώτη μαρτυρία- Στάση Α- ξεκινάει με τον Νίκο Παπαθεοδώρου. Ο Νίκος Παπαθεοδώρου προσεγγίζει την μαρτυρία του με σεβασμό και αγάπη αλλά και μ΄ ένα σκαλί υποκριτικής στόφας, λίγο πιο πάνω. Σε μια τέτοια μαρτυρία και σε ένα τέτοιο κείμενο καλό θα ήταν όλα να κυλάνε πιο ”υπόγεια” και πιο ήρεμα. Η δεύτερη μαρτυρία ξεκινάει με τον Ιάκωβο Βέρδη. Ο Ιάκωβος Βέρδης μετρημένος στο ύφος του και με μια υποκριτική αμεσότητα που σε καθηλώνει. Ο Βέρδης υποστηρίζει δύο ρόλους. Εκείνου του βασανιστή και του μάρτυρα. Η εναλλαγή των ρόλων του υποστηρίζεται άψογα. Η ζυγαριά ισσοροπεί στην ακριβή εναλλαγή των ρόλων, την σωστή στιγμή. Ο Βέρδης όταν βρίσκεται πάνω στην σκηνή ως βασανιστής αλλά και ως μάρτυρας της Μακρονήσου ζυγίζει σωστά τις υποκριτικές του εντάσεις, με αποτέλεσμα να βγαίνει αληθινός, άμεσος και να συγκινεί. Ένας νέος ηθοποιός με ώριμη υποκριτική στόφα, που υπόσχεται πολλά στο θεατρικό μας μέλλον. Από την μια, η Μάνια Σπάθη ,στην δική της μαρτυρία, μπερδεύει λιγάκι τα λόγια της και απαγγέλει ,κουρασμένα. Λέξεις σαν χιλιοειπωμένες που της ρούφηξαν το σθένος μέσα από την καρδιά. Απο την άλλη, η Μαρία Μπαρουτά αποδίδει την μαρτυρία της με εξαιρετικές δόσεις αυθεντικού δράματος. Τέλος,ο αφηγητής- Απόστολος Πολύζος αξιοπρεπέστατα στέκει εκεί στην γωνιά του γραφείου του και απαγγέλει μνήμες, αναμνήσεις που μας καίνε τα χέρια…
Η παράσταση συνεχίζεται ομαλά, ενω παράλληλα την θεατρική δράση συμπληρώνει πάνω στον τοίχο η προβολή ενος video-wall. Τεχνική που έφερε πρώτος στο θέατρο ο Πισκάτορ. Στοιχεία θεάτρου ντοκουμέντου, όπως σωστά πράττει η σκηνοθέτης αφού πρόκειται για ένα θέατρο το οποίο βασίζεται σε αληθινά ντοκουμέντα. Ο Έρβιν Πισκάτορ χρησιμοποιήσε την δεκαετία του 20′ τις τεχνικές του μοντάζ. Στοχεύοντας, έτσι, να ανοίξει ένα πεδίο μεταξύ θεάτρου και επικαιρότητας. Τοποθέτησε τον θεατή στο κέντρο ως μαθητή και κριτή με οδηγό τις κινηματογραφικές προβολές από ντοκουμέντα. Αυτη η διαρκής εναλλαγή θεάτρου και κινηματογράφου, η οποία είναι συνδεδεμένη οργανικά με τα σκηνικά γεγονότα, θεωρούσε ότι έχει παιδευτική χρησιμότητα και ότι θα αποτελέσει ως κύριο στοιχείο της δραματικής έντασης1.  

Η κινηματογράφιση των γεγονότων και η παράλληλη προβολή του video-wall, συμπληρώνει το κείμενο της παράστασης και κορυφώνει την δραματική ένταση. Η Σοφία Τότου και ο Ιάσωνας Σοφρώνης κινηματογραφούν ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον φιλμ, που ορισμένες φορές καταλήγει να τραβάει το βλέμμα του θεατή πιο πολύ απ’ ότι η θεατρική δράση. Ένα σωστά δομημένο φιλμ στα σκάρια του θεάτρου ντοκουμέντο (ενα ασπρόμαυρο φιλμ με ιστορικές τοποθετήσεις).
Η Μαρία Μπαρουτά αξιοπρεπής στέκεται απέναντι στο κείμενο. Με σεβασμό και μελέτη προσέγγισε τις αληθινές ομολογίες εξόριστων και συγγενών των: του Γρηγόρη Ριζόπουλου που ειναι προεδρος του μουσειου της Μακρονήσου,της Νίτσας Γαβριηλίδου– κόρη του Κώστα Γαβριηλίδη,και πρόεδρος του Αγροτικού κόμματος. Η διασκευή του κειμένου ξεκίνησε να γράφεται ενα χρόνο πριν παράλληλα με την έρευνα και τον μόχθο της σκηνοθέτιδας. Οι μαρτυρίες αναφέρονται στην εξορία της Ικαρίας. Για να σταθείς ισχυρός, όμως, μπροστά σ’ ενα τέτοιο θεατρικό ανέβασμα χρειάζεται χρόνο, μάθηση και αρκετά σκηνοθετικά βιώματα. Πράγματι ωσαν νέα σκηνοθέτης στον χώρο η Μαρία Μπαρουτά προσεγγίζει την παράσταση αξιοπρεπέστατα, αλλά με αγάπη και μόχθο. Μια παράσταση που αξίζει να χαρτογραφηθεί στον χάρτη της θεατρικής σελίδας όσον αφορά τη θεματολογία της.

*Μαρία-Ευθυμία Γιαννάτου- Θεατρολόγος.