‹‹JULIUS›› του Κωνσταντίνου Χατζή από την ομάδα Χρώμα
Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Χατζής
Ηθοποιοί: Αγλαΐα Παππά, Γιάννης Χαρτοδιπλωμένος
Σκηνικά-Κουστούμια: Ομάδα Χρώμα
Βοηθός Σκηνοθέτη: Πάνος Κατσιαούνης
Χειρισμός φώτων: Παναγιώτης Περλέγκας
Επικοινωνία: Μαριάννα Παπάκη, Νώντας Δουζίνας
Η ομάδα Χρώμα και ο Κωνσταντίνος Χατζής, ξεδιαλύνει από τα γεγονότα της μαύρης ιστορίας του Ναζισμού και διαλέγει να αναδιπλώσει το ιστορικό ‘’μαύρο’’ πρόσωπο της πειθαρχημένης Μάγδα Γκέμπελ.
Το μαύρο πρόσωπο της ιστορίας.
Η Μάγδα Γκέμπελς υπήρξε ένα δραματικό πρόσωπο της ναζιστικής ιστορίας. Μια από τις πιο πιστές ακόλουθες του Χίτλερ. Η Γκέμπελ, ονόμασε τα παιδιά της όλα με ονόματα που είχαν το αρχικό Χ προς τιμή του Αδόλφου Χίτλερ. Το 1931 παντρεύτηκε τον γκαουλάιτερ του Βερολίνου Δρ Γιόζεφ Γκέμπελς, με μάρτυρα τον Αδόλφο Χίτλερ, ενώ ο γιός της Χάραλντ -απότοκος από τον πρώτο της γάμο με τον πλούσιο επιχειρηματία Γκύντερ Κουάντ,- τους συνόδεψε κάτω από διασταυρωμένα ξίφη της τιμητικής φρουράς των SA. Στο τέλος του Γ’ Ράιχ το 1945 η Γκέμπελς δηλητηρίασε με αμπούλες κυανίου τα παιδία της για μια καλύτερη ‘’ζωή’’: ‹‹ Η ένδοξη ιδέα μας καταστράφηκε και μαζί του, οτιδήποτε ωραίο γνώρισα στη ζωή μου. Ο κόσμος που έρχεται μετά του Φύρερ και τον εθνικό σοσιαλισμό δεν θα αξίζει και γι’ αυτό πρέπει να πάρω μαζί τα παιδιά, γιατί είναι πολύ καλά για τη ζωή που θα ακολουθήσει και ελπίζω ο Θεός να καταλάβει γιατί θέλω να τα λυτρώσω ››[1].
Ο Χατζής σκιαγραφεί την άλλη πλευρά της Γκέμπελς. Την Μάγδα Γκέμπελ ως μητέρα, ως σύζυγος και ως νοικοκυρά. Αγώνας αντιθέσεων και διπλών ρόλων. Ένα κείμενο καθαρά πολιτικό με προεκτάσεις ανθρώπινες. Η Μάγδα αναπολεί την ζωή της, ανατρέχει στο παρελθόν της, θυμάται την πειθαρχεία που είχε μάθει από το σπίτι της ως παιδί και ως γυναίκα στρατηγού. Παρά το σκληρό πρόσωπο της Γκέμπελ ο Χατζής δείχνει την Μάγδα σαν μητέρα που φροντίζει τον καθηλωμένο σε καροτσάκι γιο της, άλλα και μια σύζυγο μετανοιωμένη με σάρκα, οστά και καρδιά : ‘’Τα πόδια μου πονάνε. Ο πόνος ξεκινάει από κάτω και φτάνει μέχρι την μέση …Τα χέρια του ποτέ δεν τα συμπάθησα. Χέρια κοντά και με τρίχες, δεν με πείραζε να κοιμάμαι δίπλα του, αλλά αυτά τα χέρια.’’.
Η Παράσταση
Ο Κωνσταντίνος Χατζής εύστοχα φέρνει το κείμενο του στο σήμερα και συνδέει νοηματικά ένα κομμάτι του τότε Ναζισμού με το σημερινό πολιτικό κλίμα της Ελλάδας. Όπως πολύ καλά κραυγάζει και τονίζει με την υπέροχη ευφράδεια του λόγου της και την πλούσια πλαστικότητα του προσώπου της η Αγλαΐα Παππά – ενώ απουσιάζει κάθε ίχνος μακιγιάζ- ξεστομίζει :’’τον χειροκροτούσαν και ζητωκραύγαζαν…Εσείς μας διαλέξατε. Εσείς. Είσαστε ίδιοι με μας. Πείτε το’’. Η ηθοποιός τονίζει την εθελοτυφλία του λαού απέναντι στην πολιτική κυριαρχία και τον ξεπεσμό. Μπροστά σε μια Ελλάδα που ζητά τον τύραννο της. Το μεγάλο ποσοστό της χρυσής αυγής στις εκλογές, με αποτέλεσμα να μπει στην βουλή και να χει πολιτικό λόγο στις βουλευτικές αποφάσεις είναι μόνο η αρχή.
Τα φώτα υπογραμμίζουν τις διακυμάνσεις του προσώπου της οργιώδους Αγλαΐας Παππά και γλιστράνε στο φόρεμα της και το κολλάνε πάνω της, σαν να είναι το δέρμα της. Ένα φόρεμα-κουκούλι πεταλούδας που καθ’ όλη την διάρκεια του έργου, φιλοξενεί το σώμα της, ένα σώμα γεμάτο νεύρο και ένταση, που πάλλεται μέσα του να πάρει σχήμα και φτερά. Δυστυχώς, όμως, οι διακυμάνσεις και οι αλλαγές στον χαρακτήρα της δεν της επιτρέπουν την ελευθερία και το πέταγμα μιας πεταλούδας, αλλά τον εγκλεισμό και τον θάνατο της.
Ο σκηνοθέτης και κειμενογράφος σκηνοθετεί την παράσταση σε μαύρο φόντο. Το σκηνικό λιτό και μαύρο, μαύρο το μακρύ φόρεμα της Αγλαΐας Παππά, μαύρη και η ιστορία που ξεδιπλώνεται μπροστά μας.. Το πορτοκάλι το μόνο έγχρωμο σκηνικό αντικείμενο ανάμεσα σε όλο το σκηνικό αλλά και κειμενικό φόντο: ‘’θα βρέξει πάλι, αυτή η μουντάδα’’, σου ξεκούραζε το βλέμμα και σου γέμιζε ένα ανάλαφρο αίσθημα, μια έξυπνη και ωραία χρωματική αντίθεση. Βέβαια. Δεν έλειπαν τα οσφρητικά σημεία. Η μυρωδιά από το πορτοκάλι σου ξίνιζε λιγάκι τα ρουθούνια και σου γαργαλούσε τον ουρανίσκο Υπογραμμίζοντας, ίσως, έτσι ο σκηνοθέτης την ‘’ξινή’’ αγάπη που σερβίριζε στο γιό της, μια αγάπη βεβιασμένη για να εκτελεί τα πρέπει. Η τυραννία ξεκινάει από την πειθαρχία.’’ Τις προάλλες σε είδα να ξυπνάς αργά… πρέπει να κοιμόμαστε βράδυ και να ξυπνάμε πρωί, αυτό είναι το φυσιολογικό…το σεντόνι ίσια στρωμένο..’’. Οι καθημερινές συνήθειες, όλα στην τάξη και στην εντέλεια. Αυτά έπρεπε να εκτελεί μια σύζυγος στρατιωτικού.
Οι πρόδρομες αφηγήσεις και τα εσωτερικά σπαράγματα της μάνας φορτίζουν το κλίμα της παράστασης. Η ένταση σπάει από τα διαλείμματα παιχνιδιού ανάμεσα στον γιο και την μητέρα, διάλειμμα που προδίδει την παιγνιώδη διάθεση για αγάπη και γέλιο και διάλειμμα που φανερώνει την πραγματική αγάπη της μητέρας προς το παιδί, να το απασχολήσει και να το παίξει λιγάκι. Όπως κάθε μητέρα κάνει. Ένα διάλειμμα- χάδι. Αξιοσημείωτη είναι, επίσης, και η τρυφερότητα του γιου προς την μητέρα όταν αυτή πέφτει σε πυρετικά παραληρήματα αναπολώντας το μαύρο της παρελθόν. ‘’Ειιι ξιουυυ’’ της φωνάζει και της σφυρίζει, ώστε να την ξυπνήσει από τον μαύρο λήθαργο, γεμάτος τρυφερότητα και αγωνία. Η αγωνία χαράσσεται στις ζάρες του μετώπου και στα γεμάτα παράκληση του μάτια του Γιάννη Χαρτοδιπλωμένου, όπου άξια στέκεται δίπλα στην τεράστια Αγλαΐα Παππά και φέρνει σε πέρας τον ρόλο του.
Η απουσία μουσικού φόντου υπογραμμίζει την βαρύτητα του κειμένου και δίνει το ηχητικό προβάδισμα στα τακούνια της πρωταγωνίστριας. Οι μπότες δείκτες από τα άρβυλα των ναζιστών, βήματα αρβύλων που χτυπάνε το πάτωμα και προοικονομούν , το άγχος, την διαταγή, την τάξη.
Μια ενδιαφέρουσα παράσταση με ένα σπαρακτικό κείμενο που παρά την βαρύτητα του θέματος που διακυβεύεται και το βαρύ κλίμα της ατμόσφαιρας, ξεφεύγει από τις μονότονες αφηγήσεις και σε καθηλώνει με τις εξαιρετικές ερμηνείες.
Θέατρο Από Μηχανής, Ακαδήμου 13 Μεταξουργείο, τηλ: 2105231131
Δευτέρα και Τρίτη στις 21:15
για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων
Διάρκεια: 50’
Εισιτήρια: 10 ευρώ (γενική είσοδος), 8 ευρώ (άνεργοι, φοιτητές, συνταξιούχοι άνω των 65 ετών), 5 ευρώ (ατέλειες).
Πληροφορίες-κρατήσεις: Τηλ.: 210 5237297
Υποσημείωση:
1. Ψηφιοποιημένο αρχείο Google [http://pluton22.blogspot.gr/2014/12/blog-post_6.html. (2/11/2015)].
- Μαρία-Ευθυμία Γιαννάτου, Θεατρολόγος
